نوشته های برچسب خورده: سیستم مدیریت مدرسه

آیا روزی خواهد رسید که یک روبات جای معلم را در کلاس بگیرد؟

در دهه اخیر، سرعت پیشرفت هوش مصنوعی و روباتیک باعث شده بسیاری از مفاهیمی که زمانی تخیلی به‌نظر می‌رسیدند، کم‌کم وارد واقعیت مدارس دنیا شوند. در این مقاله تجربه کشورهای شرق آسیا در استفاده از روبات‌های معلم، توانایی‌ها، چالش‌ها و چشم‌انداز آینده آن را با هم بررسی می‌کنیم.

تجربه ژاپن؛ پیشتاز کلاس‌های روباتیک

ژاپن در جهان به عنوان سرزمین فناوری و ربات‌ها شناخته می‌شود. اولین بار روبات معلم ژاپنی به نام Saya که توسط تیمی در دانشگاه توکیو ساخته شد، در سال ۲۰۰۹ وارد کلاس‌های ابتدایی توکیو شد.

Saya می‌توانست حضورغیاب کند، سوالات پایه را پاسخ دهد و حتی با حالت چهره‌های شاد، عصبانی یا غمگین حالات انسانی را شبیه‌سازی کند.

به گفته The Japan Times، تجربه حضور Saya بیشتر راهی برای جلب توجه دانش‌آموزان و آشنایی اولیه آنها با فناوری بود اما به تدریج نسل‌های جدیدتر روبات‌ها مانند Sota و Kirobo Mini به مدارس راه پیدا کردند؛ این روبات‌ها قابلیت یادگیری شخصی‌سازی‌شده، تشخیص حالت چهره و حتی صحبت کردن با لهجه‌های مختلف را دارند.

ژاپنی‌ها از این روبات‌ها مخصوصاً در کلاس‌های مناطق کم‌جمعیت یا موقعیت‌هایی که معلم انسانی به دلیل بیماری یا کمبود امکانات نمی‌تواند حضور داشته باشد، استفاده می‌کنند.

کره جنوبی؛ روبات‌های مربی زبان با پروژه Engkey

کره جنوبی از سال ۲۰۱۰ میلادی شروع به استفاده آزمایشی از روبات معلم زبان به نام Engkey در شهر بوسان نمود.

به گفته BBC، پروژه Engkey با هدف بهبود آموزش زبان انگلیسی بدون نیاز به مربی بومی پیاده‌سازی شد. این روبات‌ها با استفاده از اینترنت به معلمان انسانی متصل می‌شدند اما وظیفه تعامل مستقیم، آزمون پرسش و پاسخ و تشویق دانش‌آموزان را بر عهده می‌گرفتند.

از نقاط قوت این تجربیات، کاهش استرس دانش‌آموزان در صحبت انگلیسی و افزایش علاقه به یادگیری ذکر شد. دانش‌آموزانی که خجالتی هستند یا از اشتباه کردن در سخنرانی با معلم انسانی می‌ترسیدند، با روبات راحت‌تر گفتگو می‌کردند.

روبات معلم دقیقاً چه کارهایی از دستش برمی‌آید؟

• پاسخگویی به سوالات درسی: با اتصال به بانک اطلاعاتی گسترده و موتورهای پاسخ‌گویی هوشمند
• تصحیح خودکار تمرین‌ها و آزمون‌ها: مخصوصاً تمرینات چندگزینه‌ای یا پرسش‌های استاندارد
• گزارش‌گیری پیشرفت در لحظه: ارسال کارنامه و نقاط ضعف/قوت هر دانش‌آموز به معلم و والدین
• تشخیص احساسات و تعامل رفتاری: تشخیص چهره و لحن برای درک شادی، استرس یا بی‌توجهی دانش‌آموز
• آموزش شخصی‌سازی‌شده: متناسب با سطح هر دانش‌آموز، حجم مطالب، نوع تمرین و حتی لحن آموزشی را تنظیم می‌کند
• برگزاری بازی و فعالیت گروهی: بعضی از روبات‌ها قابلیت گیمیفیکیشن و هدایت پروژه‌های تعاملی را دارند
• آشنایی عملی با فناوری و رباتیک: حضور روبات یک ابزار فرهنگی-آموزشی است و بچه‌ها را به دنیای آینده نزدیک می‌کند

چالش‌های مهم بر سر راه روبات‌های معلم

1. ارتباط عاطفی و تربیتی: روبات هرچقدر هم هوشمند باشد، هنوز نمی‌تواند جای خلاقیت، ذوق، طنز، همدردی واقعی و مدیریت عاطفی یک معلم انسانی را بگیرد.
2. مسئولیت و خطا: اگر روبات اشتباه آموزشی یا تربیتی کند یا نتواند شرایط بحرانی (مانند آزار دانش‌آموز یا دعوا) را مدیریت کند، مسئولیت با کیست؟
3. هزینه بالا: بیشترین هزینه این فناوری خرید، نگهداری، به‌روزرسانی نرم‌افزاری و آموزش استفاده از روبات برای معلمان است.
4. عادت فرهنگی و مقاومت: بخشی از معلمان و والدین به این فناوری بدبین هستند یا نگران جایگزینی کامل شدن معلم انسانی‌اند.
5. حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها: جمع‌آوری داده‌های چهره، رفتار و حتی صدا ممکن است دغدغه‌هایی درباره امنیت اطلاعات ایجاد کند.

ابعاد روانی، اجتماعی و تخصصی حضور روبات‌ها در کلاس

تحقیقات جدید (مانند پژوهش‌های دانشگاه ملی سنگاپور و بررسی‌های Edutopia) موارد زیر را نشان می‌دهد:

• روبات می‌تواند سبب افزایش انگیزه، بازی و مشارکت گروهی شود، به ویژه برای دانش‌آموزان کم‌رو یا دارای نیازهای ویژه.
• معلم انسانی با داشتن “دستیار روبات” وقت بیشتری برای آموزش خلاقیتی، مشاوره و کار با دانش‌آموزان خاص خواهد داشت.
• تجربه موفق‌تر زمانی است که از روبات معلم به عنوان تکمیل‌کننده انسان و نه جایگزین استفاده شود.

افق آینده؛ ترکیب هوشمندی روبات و انسان

واضح است که آینده آموزش، کلاس‌هایی با حضور همزمان انسان و یک یا چند ربات خواهد بود.

روبات محدود به نقش‌های حمایتی مانند پرسش و پاسخ سریع، تمرین تعاملی و گزارش‌گیری است، درحالی‌که نقش هدایت‌گری، ارتباط اجتماعی و تصمیم‌سازی اصلی بر عهده معلم انسانی باقی می‌ماند.

اینگونه می‌توان بهترین تجربه آموزشی، کمترین خطا و بیشترین عدالت آموزشی را در مدرسه هوشمند آینده تجربه کرد.

بهترین برنامه‌های رایگان برای معلمان در سال ۲۰۲۳
نویسنده: سایمون دیگنان


اکنون، فناوری نقش حیاتی در محیط کلاس درس دارد و معلمان به برنامه‌های کاربردی بیشتری نیاز دارند تا در کارهای روزانه‌شان کمک کنند. این برنامه‌ها می‌توانند به پلان‌های درسی و یادگیری ترکیبی، خصوصاً در مدارسی که به یادگیری ترکیبی می‌پردازند، کمک کنند.
با پیشرفت آموزش آنلاین و فناوری آموزشی، معلمان دسترسی به برنامه‌های بیشتری دارند. این برنامه‌ها ارتباط بهتری با دانش‌آموزانی که با فناوری اطلاعات بیشتری آشنا هستند، ایجاد می‌کنند و همچنین راه‌هایی را برای پیگیری عملکرد دانش‌آموزان به معلمان ارائه می‌دهند. در این راستا، تعدادی از بهترین برنامه‌های آموزشی که معلمان می‌توانند در سال تحصیلی ۲۰۲۳ از آنها استفاده کنند، ذکر شده است.


۱. منتی‌متر (Mentimeter)
Mentimeter یک ابزار تعاملی آنلاین است که به معلمان کمک می‌کند تا با دانش‌آموزان خود ارتباط برقرار کنند. این برنامه این امکان را فراهم می‌کند که سؤالات تعاملی، ابر کلمات، و دیگر مطالب را به صورت ناشناس ارائه داده و نتایج را در زمان واقعی مشاهده کنند. با استفاده از Mentimeter، معلمان می‌توانند جلسات درس را تعاملی‌تر و جذاب‌تر کنند و دانش‌آموزان را تشویق به به اشتراک گذاری افکار خود بیشتر کنند.

۲. کویزلت (Quizlet)
Quizlet یک برنامه آموزشی است که به معلمان کمک می‌کند تا با استفاده از تست‌ها و فلش‌کارت‌ها، دانش‌آموزان را در یادگیری مطالب یاری کنند. این برنامه امکان ایجاد کوییزها و مطالب آموزشی تعاملی را فراهم می‌کند که به دانش‌آموزان کمک می‌کند اطلاعات را بهتر به خاطر بسپارند. Quizlet همچنین امکان ایجاد گروه‌ها و مشارکت دانش‌آموزان را در فرایند یادگیری تشویق می‌کند.

۳. فوتومات (Photomath)
Photomath یک برنامه ریاضیات است که به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا مسائل ریاضی را با استفاده از دوربین گوشی هوشمند خود حل کنند. این برنامه به معلمان این امکان را می‌دهد که دانش‌آموزان را در خارج از کلاس درس همراهی کرده و در حل مسائل ریاضی به آنها کمک کنند.

۴.Evernote
Evernote یک ابزار سازماندهی است که به معلمان کمک می‌کند تا یادداشت‌ها، تکالیف، دستورالعمل‌ها و مطالب دیگر را به صورت آنلاین مدیریت کنند. با استفاده از Evernote، معلمان می‌توانند اطلاعات را به صورت منظم سازماندهی کنند و دانش‌آموزان را در به دست آوردن مطالب بهبود بخشند.

۵.Additio
یک سیستم مدیریت یادگیری الکترونیکی است که به معلمان کمک می‌کند تا نمرات، تقویم، سوابق حضور و غیاب، و برنامه‌ریزی کلاس را به صورت آنلاین مدیریت کنند. این برنامه اطلاعات مربوط به پیشرفت دانش‌آموزان را به آسانی در دسترس معلمان قرار می‌دهد.

۶.Animoto
Animoto یک ابزار بصری است که به معلمان این امکان را می‌دهد تا از ویدیوها به عنوان بخشی از طرح درس‌های خود استفاده کنند. این برنامه می‌تواند به معلمان کمک کند تا محتوای درسی را به شکلی جذاب و تعاملی ارائه دهند و دانش‌آموزان را به طریقی موثر به یادگیری ترغیب کنند.

۷.Google Classroom
Google Classroom یک سیستم مدیریت کلاس درس آنلاین است که به معلمان این امکان را می‌دهد تا فایل‌ها و منابع را با دانش‌آموزان به راحتی به اشتراک بگذارند. این برنامه به معلمان اجازه می‌دهد تا کلاس‌های خود را به صورت آنلاین مدیریت کنند و به دانش‌آموزان امکان دسترسی آسان به منابع آموزشی را فراهم کنند.

۸.ClassDojo
ClassDojo یک نرم افزار مدیریت کلاس درس است که به معلمان کمک می‌کند تا با دانش‌آموزان و والدینشان به صورت آنلاین ارتباط برقرار کنند. این برنامه این امکان را فراهم می‌کند که اطلاعات، عکس‌ها و ویدیوها با دانش‌آموزان و والدین به اشتراک گذاشته شود و ارتباط بهتری بین معلمان و خانواده‌ها ایجاد شود.

همه این برنامه‌ها می‌توانند به معلمان در بهبود یادگیری ترکیبی و ایجاد تجربه آموزشی جذاب و تعاملی کمک کنند. برنامه‌های آموزشی از فناوری آموزشی (EdTech) به طور گسترده استفاده می‌کنند تا به معلمان کمک کنند تا به دانش‌آموزان خود بهترین تجربه یادگیری را ارائه دهند.

۸۰ درصد از والدین نگرانی هایی در مورد هوش مصنوعی در تحصیل فرزندان خود دارند

نویسنده: تالور هارتلی

۱۳سپتامبر

پیشرفت سریع فناوری، به ویژه در حوزه هوش مصنوعی (AI)، تقریباً در تمام جنبه‌های زندگی مدرن، از جمله آموزش، نفوذ کرده است. با توجه به وجود ابزارهایی همچون ChatGPT که به عنوان کمک آموزشی خدمت می‌کنند، حائز اهمیت است که نگاهی به دیدگاه و احساسات والدین نسبت به این فناوری‌ها داشته باشیم و تأثیر آن بر دانش‌آموزان را مورد بررسی قرار دهیم.

مطالعات نشان می‌دهند که معلمان و دانش‌آموزان از فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مانند ChatGPT و AI در آموزش استقبال می‌کنند، اما ما به ندرت نظرات والدین را در این زمینه می‌شنویم.

بنابراین، ما تمایل داریم تا درک والدین از نقش هوش مصنوعی در آموزش فرزندان خود را بررسی کنیم.

استفاده از هوش مصنوعی در آموزش

تقریباً ۸۰ درصد والدین نگران تأثیر هوش مصنوعی بر آموزش فرزندان خود هستند. امنیت داده‌ها و نگرانی از سرقت ادبی از مسائل اصلی آنها است.

با وجود نگرانی‌ها، تنها ۳۵ درصد از والدین با فرزندان خود درباره هوش مصنوعی صحبت می‌کنند.

روش شناسی و سطوح درجه

در یک نظرسنجی از ۱۰۰۰ والدین (در رده‌های سنی ۱۸ تا ۵۴ ساله) که فرزندانشان در مدارس مختلف بودند، شرکت کرده‌ایم. اکثریت آنها دارای فرزندانی در محدوده‌های سنی مختلف بودند.

آشنایی والدین با فناوری هوش مصنوعی

 بیش از نیمی از پاسخ‌دهندگان (۵۳.۸ درصد) با فناوری‌های هوش مصنوعی مانند ChatGPT «تا حدی آشنا» بودند، در حالی که ۲۹.۴ درصد قابل توجهی با این ابزارها «بسیار آشنا» بودند.

استفاده فعلی و پتانسیل هوش مصنوعی در آموزش

ChatGPT در کلاس درس توسط بیش از ۶۰٪ معلمان مدرسه استفاده می‌شود. اما هوش مصنوعی در آموزش بسیار بیشتر از ChatGPT گسترش می‌یابد. ابزارها و نرم‌افزارهای هوش مصنوعی متعددی وجود دارند که می‌توانند به شخصی‌سازی یادگیری، ارائه بازخورد و خودکارسازی وظایف در آموزش کمک کنند. فناوری هوش مصنوعی می‌تواند به تجزیه و تحلیل داده‌های دانش‌آموزان و بهبود فرایند یادگیری کمک کند.

والدین از تأثیر هوش مصنوعی بر آموزش فرزندانشان نگران هستند. اگرچه آشنایی آن‌ها به این فناوری زیاد است، اما نگرانی‌ها نیز قابل توجه است. پنجاه و هشت درصد از پاسخ‌دهندگان نسبت به تأثیر هوش مصنوعی بر تحصیل فرزندشان «نسبتاً نگران» بودند و ۲۲ درصد نیز «بسیار نگران» این موضوع بودند. در مقابل، تنها ۱۹.۹ درصد از آنان «اصلاً نگران نبودند».

نگرانی‌های والدین از جنبه‌های مختلفی برای ظهور نگرانی‌ها در مورد تأثیر هوش مصنوعی بر آموزش بیان می‌شود. به عنوان مثال، حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها به عنوان یکی از نگرانی‌های اصلی والدین برجسته است، به طوری که ۵۸.۹٪ از آن‌ها ابراز نگرانی می‌کنند. این نشان از ترس‌های اجتماعی مهم‌تری است که به عنوان بخشی از مسائل حاشیه‌ای مرتبط با داده‌های بزرگ و حفظ حریم خصوصی به وجود آمده است. به طور مشابه، ۴۷.۸٪ و ۴۸.۸٪ از والدین نقش هوش مصنوعی را به عنوان یک ابزار آموزشی موثر مورد شک و تردید قرار داده و نسبت به فقدان یادگیری شخصی از طریق محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی نگرانی دارند.

علاوه بر این، حدود ۴۸.۱ درصد از والدین نیز از نظر پیامدهای هوش مصنوعی بر یکپارچگی تحصیلی محتاط بوده و ترس از احتمال سهواً تشویق تقلب یا سرقت ادبی را آورده‌اند. به علاوه، تأثیر هوش مصنوعی بر کاهش مهارت‌های اجتماعی و بین فردی نیز در ۴۳.۶ درصد از والدین مشهود است که بازتاب نگرانی‌های دیرینه درباره تأثیر فناوری بر توسعه اجتماعی است.

همانطور که نشان داده شده، حفظ حریم خصوصی در فناوری مورد نگرانی والدین بسیاری از افراد است. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که نگرانی اصلی والدین مربوط به امنیت داده‌ها در محیط‌های هوش مصنوعی است، چرا که می‌ترسند داده‌هایشان برای ردیابی، تبعیض، سرقت هویت یا انتشار اطلاعات نادرست استفاده شود.

هوش مصنوعی به آرامی در کلاس‌های درس وارد شده است و معمولاً برای کاهش بار کاری معلمان و مدیریت استفاده می‌شود. معرفی ChatGPT نحوه استفاده از هوش مصنوعی در آموزش را به طرز چشمگیری تغییر داده است و به دانش‌آموزان ابزارهایی داده است که اخیراً غیرقابل درک بودند. با این حال، نباید عنصر انسانی را در آموزش فراموش کنیم. لذت یادگیری از تعامل با معلمان و دوستان، تجربه احساسات و هیجان‌های مشترک از اصلی‌ترین عواملی است که تجربه ماشینی قادر نیست جایگزین کند.

در ارتباط با ارتباطات خانوادگی در مورد استفاده از فناوری، تنها ۳۵.۴ درصد از والدین با فرزندان خود درباره استفاده از هوش مصنوعی و ChatGPT صحبت کرده بودند. این نشان‌دهنده یک شکاف بالقوه در گفتگوهای خانوادگی در مورد فناوری و نیز نقص در بررسی مزایا و  معایب آن است.

در نهایت، ارتباط بیشتر با کودکان می‌تواند بهترین راه برای فهم بهتر نگرانی‌ها و توضیحات در مورد استفاده از هوش مصنوعی باشد. برای کودکان دبستانی  می‌توان هوش مصنوعی را به عنوان یک “مغز” رایانه‌ای در نظر گرفت که از اطلاعات یاد می‌گیرد، شبیه به نحوه یادگیری کودکان در مدرسه. این مانند یک دستیار مفید برای کارهای خاص است. برای کودکان خردسال، اطمینان از اینکه آن‌ها با منابع ایمن و دقیق درگیر هستند و همیشه قبل از استفاده از ابزار آنلاین جدید از والدین یا معلمان سؤال کنند، امری حیاتی است. در این رده سنی، عنصر انسانی همچنان بسیار مهم است و تجربه ارتباط با معلمان و همکلاسی‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

برای کودکان بزرگ‌تر، پتانسیل هوش مصنوعی در آموزش می‌تواند بسیار زیاد باشد، از ارائه تجربیات یادگیری شخصی گرفته تا طرح سوالاتی در مورد ایمنی و حریم خصوصی داده‌های کاربر. این کودکان باید تشویق شوند که سؤال بپرسند، بیشتر کاوش کنند، و به طور انتقادی در مورد آنچه هوش مصنوعی به محیط یادگیری آنها می آورد، فکر کنند. ملاحظات اخلاقی، مانند منصفانه بودن یک الگوریتم، به موضوعات مهم بحث تبدیل می‌شوند.

ارزش آموزش انسان محور، با تمرکز بر مهارت‌های بین فردی، کار تیمی و بحث‌های همسالان، حتی در عصر تکنولوژی پیشرفته بی نظیر است. زیرا هوش مصنوعی به عنوان بخشی از سیستم آموزشی تبدیل می‌شود، برای والدین و فرزندان مفید است که به‌روز بمانند، ابزارهای جدید مبتنی بر هوش مصنوعی را به طور مشترک بررسی کنند و تأثیرات بالقوه آنها بر یادگیری را درک کنند.
ارزش آموزش انسان محور، با تمرکز بر مهارت‌های بین فردی، کار تیمی و بحث‌های همسالان، حتی در عصر تکنولوژی پیشرفته بی نظیر است. زیرا هوش مصنوعی به عنوان بخشی از سیستم آموزشی تبدیل می‌شود، برای والدین و فرزندان مفید است که به‌روز بمانند، ابزارهای جدید مبتنی بر هوش مصنوعی را به طور مشترک بررسی کنند و تأثیرات بالقوه آنها بر یادگیری را درک کنند.

جنبه مثبت هوش مصنوعی در آموزش

علیرغم نگرانی‌ها، برخی معتقدند پتانسیل آینده روشنی برای هوش مصنوعی در کلاس وجود دارد. بیل گیتس اخیراً اظهار داشت که هوش مصنوعی می‌تواند به کاهش کار معلمان کمک کند و برخی از وظایف را خالی کند تا به آن‌ها اجازه دهد زمان بیشتری را صرف کمک به دانش‌آموزان کنند.

در  مطالعه ما، ۵۳.۸ درصد از والدین معتقد بودند که هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که بر تحصیل فرزندشان تأثیر مثبت بگذارد. تنها ۱۱.۲ درصد برعکس فکر می‌کردند و بیش از یک سوم (۳۵ درصد) مطمئن نبودند. واضح است که یک ادراک تقسیم شده، هرچند به طور کلی مثبت، از نقش هوش مصنوعی در محیط یادگیری وجود دارد.

چشم‌انداز آموزش با معرفی هوش مصنوعی دستخوش دگرگونی عمیقی شده است. همانطور که در این نظرسنجی مشخص شد، ادراک والدین یک تعامل پیچیده از اشتیاق، آگاهی و نگرانی را آشکار می‌کند.

برای اطمینان از ادغام هماهنگ هوش مصنوعی در کلاس درس و خانه‌ها، مربیان و فناوران باید به این نگرانی‌ها بپردازند، به ویژه در مورد حریم خصوصی، شخصی‌سازی و کارایی کلی هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار آموزشی.